"  The journey of life is sweeter when traveled with a dog "
Bridget Willoughby

 

Zweden, Tyresta Nationalpark november 2014.

Uniek landschap.
We moesten een weekje in Stockholm zijn eind november 2014. Kate, Jools en Reese reisden met ons mee en omdat ze gewend zijn dagelijks een uurtje of twee met ons te wandelen gingen we op zoek naar een geschikt gebied daarvoor. Er ligt een natuurgebied zo'n 20 km van het centrum van Stockholm: Tyresta Nationalpark en Naturreservat. Een gebied met oerbossen waarin 300 jaar oude reuzendennen voorkomen. De rotsen zijn hier door het ijs glad geslepen en zijn veelal begroeid met mossen.
Dit zogenaamde breukdallandschap is uniek in de wereld en komt alleen hier voor, in Zuid Noorwegen en delen van Zuid Finland. Als je dan toch gaat wandelen met de honden, dan ook maar in een mooi gebied dachten we.

Niet echt bergwandelen.
We maakten overwegend korte wandelingen in het park van een paar uur en echt bergwandelen was het ook niet maar omdat het zo mooi was willen we het toch noemen op deze site. De meeste paden in het park zijn zeer goed gemarkeerd en met het gratis te donwloaden kaartje in de smartphone is verdwalen bijna onmogelijk. Het landschap is overwegend glooiend en op plaatsen waar het steil dreigt te worden zijn houten trappen gemaakt en daar waar het nat en drassig is zijn houten loopplanken aangebracht. Moeilijk wordt het daardoor nooit en we denken dat het 's zomers wellicht een druk belopen gebied is, aangezien er een behoorlijke parkeerplaats is aangelegd bij het bezoekerscentrum in Tyresta By. Eind november was dat niet het geval; we kwamen nagenoeg niemand tegen op de smallere paadjes, alleen op de brede 'kinderwagenvriendelijke' paden was een enkeling te vinden. De goedgemarkeerde wandelpaden slingeren door het hele park en met de talrijke wegwijzers in combinatie met de digitale kaart zijn mooie wandelingen te plannen. De langste die we liepen was een ronde door bijna het hele park; een dikke 20 kilometer en zo'n vijf uur lopen langs bijna alle in het park gelegen meertjes: Bylsjön, Lanan, Stensjön, Mörtsjön, Längsjön en Årsjön. Veel langer dan dit zou niet kunnen aangezien het rond drie uur al begon te schemeren.

Brand.
Aan de randen van het park zijn op verschillende plaatsen parkeerplaatsen aangelegd, zo konden wij in vijf dagen alle paden van het park bijna lopen. De meest bezochte parkeerplaats ligt bij Tyresta By aan de zuidwest zijde van het park, te bereiken via Brandbergen, hier is plaats voor een groot aantal auto's.
Veel rustiger is het aan de zuidoost zijde, hier kun je parkeren aan het eind van het Åvadal en van daaruit direct het Nationalpark in lopen. Aan de noordoost zijde liggen nog twee parkeerplaatsen vlak bij elkaar, ook hier zijn wij gestart met een wandeling. In 1999 is circa 10% van het totaal park (nationaal park + natuurreservaat) door brand verwoest, op de kaart gemarkeerd met 'brandområdet'. Door dit deel lopen ook een aantal paden en na 15 jaar is het nog steeds een 'spooky' gebied als je er doorheen loopt. Naar verwachting zal de natuur zich pas volledig hebben hersteld na 150 jaar. Niet als het aan de bever ligt: bij de meren waar de brand niet heeft gewoed probeert hij zoveel mogelijk bomen om te leggen.

IJshaar.
We waren ook weer getuige van een bijzonder fenomeen: ijshaar. We hebben het al eens omschreven bij een reisverslag van Monschau maar hierbij nog een keer: Op bepaalde dode houtsoorten verschijnt een ijslaagje dat er ogenschijnlijk uit ziet als rijp maar het is veel fijner van structuur. Als je het aanraakt smelt het vrijwel meteen. Het ontstaat alleen in het vroege winterzeizoen bij een temperatuur tussen nul en min vijf graden bij een hoge luchtvochtigheid. Een schimmel die een voorkeur heeft voor eik en beuk verteerd het dode hout en daarbij komt warmte, koolstofdioxide en waterdamp vrij. Deze gassen verlaten het hout en bevriezen meteen bij aanraking met koude buitenlucht. Zolang het hout warm genoeg is gaat dit proces door en blijft het ijshaar groeien van binnenuit, net als echt haar.

Conclusie: mocht je een keer in de buurt van Stockholm zijn dan is dit een erg leuk park om eens doorheen te lopen, al was het maar voor één dag.

 kaarten:

 

Wandelkaart Tyresta:
(rechter muisknop en opslaan als of klikken voor openen in nieuw venster)

 

De gelopen routes:
(deze keer met kaartjes en routes, voor de verandering eens met de smartphone (strava app) opgenomen)

3 uur, 13 km:
[P] Tyresta By (ZW zijde park) - Barnvagnsslingan - Bylsjön - Bylsjöslingan - Smörasken - Stensjön - Lopanträsk -
Årsjön - Sörmlandsleden - Bylsjön - Tyresta By.

 

1,5 uur, 7 km:
[P] Åvadal einde (ZO zijde park) - Nedre Dammen - Lanan - Fornborgsslingan - om het meer Stensjön - Fornborgsslingan - Nedre Dammen - Åvadal [P]

 

2 uur, 9 km:
[P] Brakmaren (NO zijde park) - Knipdalen westelijke richting (geen markering) - T splitsing links (zuid) - daarna markering oppakken naar
Längsjön - Mörtsjön - Stensjön (noordzijde meer volgen) - Storkogsslingan - op de splitsing linksaf over ongemarkeerd pad terug naar Brakmaren.

 

2 uur, 9 km:
[P]
Tyresta By (ZW zijde park) - brede pad links aanhouden - Hallmarksslingan - Bylsjön - Bylsjöslingan - op de splitsing rechts - Tyresta By [P]

 

4,5 - 5 uur, 21 km:
[P] Tyresta By (ZW zijde park) - brede pad rechts - Urskogstigen - Bylsjön -
Årsjön - Sörmlandsleden - noordzijde Årsjön links aanhouden daarna rechts - stukje met de electriciteitsmasten mee - op de splitsing rechts (ongemarkeerd) - Längsjön - Mörtsjön - Stensjön noordzijde (via uitkijkpunt) - Fornborgsslingan - Lanan - Fornborgsslingan - Stensjön  zuidzijde - links naar Smörasken - Bylsjöslingan - Bylsjön oostzijde volgen - Sörmlandsleden/Barnvagnsslingan - Tyresta By [P]

 

[ klik hier voor alle foto's op één pagina ]