" Some of our greatest historical and artistic treasures we place with curators in museums; others we take for walks "
Roger A. Caras

Frankrijk, Île de Ré augustus 2024

Kust.
De Middellandse-Zeekust, de Oostzeekust maar zeker ook de Atlantische kust trekt bij ons. De laatste jaren kiezen we regelmatig voor kustwandelingen in plaats van bergwandelingen. Costa da Morte, Bretagne, Costa Brava, Kullaberg en het eiland Rügen, om er een paar op te noemen, waren de laatste vijf bestemmingen. We gaan er weer eentje aan toevoegen: Île de Ré, een klein eiland in de Golf van Biskaje, verbonden met een brug aan het Franse vasteland bij La Rochelle. Volgens de ingewonnen informatie online zijn er drie dagen voor nodig om het eiland te bekijken. Dat slaat eigenlijk nergens op: met alleen al 10 stadjes is dat geen haalbare kaart. We kiezen voor een aantal stadjes en wandelpaden langs de kust. Zelfs dan is slechts een fractie te zien van zo'n havenstadje. Île de Ré wordt "La Blanche" genoemd; het witte eiland, een verwijzing naar het witte goud dat hier wordt gewonnen; zeezout. We lezen ook dat het "La Blanche" zou heten door de vele witte huisjes met groene luiken. Het verhaal van het zout lijkt ons het meest geloofwaardig. Verder kweekt men hier oesters, wordt er wijn verbouwt en teelt men hier hoge kwaliteit aardappelen met AOC keurmerk. Bij Bureau d'Informations Touristiques de La Flotte halen we een gratis kaart, de behulpzame medewerkster heeft alleen fietskaarten en kleurt de delen waar mooi gelopen kan worden hier op in. Camping Municipal de Saint-Martin-de-Ré ligt binnen de vestingmuren van het gelijknamige stadje. De haven en drukke straatjes zijn dichtbij en toch is het op de camping best rustig. Het ligt ook mooi midden op het eiland. Vanaf hier kunnen we alle kanten op.

Vauban.
Onze eerste wandeling starten we bij Fort la Prée, het is afgehuurd voor een privé evenement, we zien er maar weinig van. Of we überhaupt met Fay en Bliss meer te zien hadden kunnen krijgen is maar de vraag. Het pad langs de kust wordt het eerste stuk nog gedeeld met de fietsers. Verderop is het alleen voor de voetgangers maar Fransen zijn net Nederlanders, die trekken verboden per definitie in twijfel; dus een enkele fietser passeert nog. Abbaye des Châteliers, een middeleeuws abdij in Romaanse architectuur, ligt een paar honderd meter van de kust. Het is niet te missen, de restanten van dit bouwwerk zijn van veraf te zien. Fotogeniek is het zeker en het aantal toeristen valt nog mee. Na een kilometer of vijf zijn we in La Flotte. Het haventje omringt met witte gebouwen is schitterend. De talloze straatjes en steegjes met witte huisjes met de groene luiken en (stok)rozen zijn prachtig. We lopen door een aantal straatjes langs Marché de la Flotte en Église catholique Sainte-Catherine-d'Alexandrie. Vooral de markt is erg leuk om over te slenteren met allerlei verse producten. Wij scoren er een paar droge worsten, die overleven een dag in de rugzak wel. La Marinière schijnt in de top vijf van beste ijssalons te staan, dat willen we wel even testen. Conclusie: heel goed te eten. Bij een boekhandel kopen we een IGN topografische kaart van Île de Ré, niet dat we die nodig hebben maar omdat we verslaafd zijn aan kaarten bestuderen. Een paar kilometer verderop aan de kust naderen we Saint-Martin-de-Ré. Tijdens onze koffie- en theepauze aan het water krijgen we een buitje regen. Koud is het niet, Fay en Bliss doen een powernap op de kiezels. Het is eb, de oesters worden geoogst, met trekkers en aanhangers rijdt men over de zeebodem, her en der liggen ook de bootjes op het droge, een vreemd aanblik is het. Echt fraaier wordt de kustlijn door de oesterkwekerijen niet. Het stadje Saint-Martin-de-Ré is omringd door 14 kilometer vestingmuren, gebouwd in 1681 tot 1685, ontworpen door Sébastien Le Plestre de Vauban, ingenieur van Lodewijk XIV. In geval van een invasie moesten alle 16.000 eilandbewoners binnen de muren kunnen worden opgevangen. Het staat op de Unesco werelderfgoedlijst. In het stadje zelf wemelt het weer van de straatjes met witte huisjes, vooral de smalle steegjes waar nauwelijks toeristen lopen zijn fraai. In de straatjes met winkels en restaurants is het erg druk. Er komt weer een bui regen aan, we strijken neer onder de parasols bij La Trattoria île de Ré. Salades, pizza's of mosselen kunnen we kiezen in de middag. We gaan voor een pan mosselen en deze worden razendsnel opgediend. Naast de vele witte huisjes en de haven zorgt Église Saint-Martin de Ré nog voor wat fotomomenten, alhoewel de mensen op de toren met hun smartphone wel iets storen. We lopen door naar camping Municipal de Saint-Martin-de-Ré waar de fiets trouw staat te wachten om de camper te halen. Google kiest de kortste weg ook al is het tegen het verkeer in. Weer een mooie dagvullende onderneming, de beide stadjes met witte huisjes zijn verreweg het aantrekkelijkst. Het kustpad ertussen is fijn te belopen maar qua beleving hebben we in het verleden al veel mooiere kusten gezien. Na een studie op de nieuwe aanwinst, de gedetailleerde topografische kaart van ING, scannen we de QR code op de kaart. Deze biedt toegang tot een enorme hoeveelheid wandelroutes, we hebben het dan over duizenden routes alleen al in Frankrijk. Op Île de Ré heeft ING er ook een aantal voorgesteld. Soms net iets anders dan de handmatig ingetekende routes van het toeristeninformatiecentrum maar in grote lijnen hetzelfde. We gaan de ING routes volgen, die stellen namelijk ook routes door de stadjes voor.

Krabbeltjes.
De vuurtoren Phare des Baleines staat op het uiterste westpuntje van Île de Ré. ING stelt hier een korte wandeling voor gecombineerd met een wandeling door het dorpje Le Gillieux. We starten op de parkeerplaats du Pontreau aan de oostkant van het dorp en lopen naar de zuidwestkust. Het pad langs de kust is niet druk. Het is eb, er staat een groot deel droog, dat ziet er heel fraai uit en nodigt uit om ruim de tijd te nemen. Verschillende vogels zoeken naar eten op het wad. De kleine zilverreiger zien we regelmatig. Fay houdt van pootje baden dus slenteren we een rondje over het wad. De ondergrond is keihard, wegzakken is er niet bij. In de verte staat de stenen vuurtoren Phare des Baleines met nog een lelijke stalen communicatietoren niet ver daar vandaan. Bij de vuurtoren zelf is het heel erg druk, er staan zeker 100 fietsen geparkeerd en in de verschillende kramen is van alles te koop, waarschijnlijk tegen veel te hoge prijzen. Er staat nog een kleinere vuurtoren bij uit 1682, de grote stamt uit 1854. Ze zullen beide die lelijke stalen communicatietoren wel overleven. Het kustpad gaat door aan de noordzijde, ook hier staat een heel groot deel droog, mensen struinen over het wad, sommigen hebben een metalen korf bij zich om de oogst in mee te nemen. Wij nemen een lange pauze op het wad, in de ondiepe holtes gebeurt van alles net onder water. Een krab vlucht steeds onder een steen als wij bewegen. Er kruipt een slakkenhuisje langs met een vreemde bewoner erin, een garnaaltje of krabbeltje gebruikt het lege slakkenhuis als shelter, het lijkt een slak met pootjes. Het dorpje Le Gillieux is het sluitstuk van de wandeling. Bij een uitbundig bloeiende Oleander struik vliegt een bijzonder mooie vlinder, het is een koninginnenpage, ook de kolibrievlinders zijn aanwezig. Een fatsoenlijke foto van de kolibrievlinder is nog niet gelukt. Deze wandeling is zeer de moeite waard, met name het wad is erg mooi.

Zeezout.
Door het bezienswaardige stadje Ars-en-Ré hebben we nog een route van ING in de planning. Deze wordt gecombineerd met een lus door de gebieden waar zout wordt gewonnen. We parkeren bij de haven en beginnen aan de rondwandeling om het zoutwingebied. De sauniers (zoutzieders of zoutboeren) winnen grof en fijn zout uit de kwelders, al sinds de elfde eeuw wordt dit op deze wijze gedaan. Het principe is dat zout water door zon en wind verdampt en zout overblijft. De zoutoogst vind plaats van juni tot oktober. Het fijne zout, het 'fleur de sel' is 10x zo duur als het grove zout omdat de opbrengst per liter zeewater veel lager is. De twee zoutsoorten worden op verschillende manieren geoogst. Het grove zout komt van de bodem terwijl het fleur de sel, het dunne vliesje, van het wateroppervlak wordt geschept. We zien de sauniers aan het werk, aan de rand van de bassins liggen kleine piramides grof zout. Bij een klein verkooppunt op het land (zelfbediening) kopen we natuurlijk zout. Onze wandeling eindigt in Ars-en-Ré waar we nog een rondje maken door de stad. Bij Église Saint-Étienne d'Ars-en-Ré is een rommelmarkt. De markante zwartwitte toren is niet te missen, die zagen we al meerdere keren vandaag, ook van grote afstand. Toch spreekt Ars-en-Ré iets minder tot de verbeelding. Misschien omdat we het ommuurde Saint-Martin-de-Ré gisteren al hebben gezien met overwegend natuurstenen bestrating in plaats van asfalt. 

Ezelinnenmelkzeep.
Tot slot is er nog een wandeling in de omgeving van Loix. Met deze komt er een einde aan onze trip naar Île de Ré. Loix is eigenlijk een eiland op zich. Wandeling is krap 9 kilometer en loop grotendeels langs de kust. We parkeren op parkeerplaats La Césinière in Loix en lopen aan de rand van het dorp naar de zee. Het is hoogwater, slechts een deel kunnen we langs de branding lopen tot spijt van Fay, die is fan van de zee. Bliss vind het niet erg, nat worden hoeft van haar niet zozeer. Er is een deel van het kustpad afgesloten, er staat een hek met een bord erop met de tekst 'deviation'. Wel weer typisch Frans om aan te geven dat er een omleiding is maar vervolgens nergens meer aangeven hoe dan te lopen. Maar wij hebben de Locus Maps app dus we komen er altijd uit. Voordeel is dat we nu langs La Savonnerie de Ré komen waar ze zeep verkopen gemaakt van ezelinnenmelk. "Een onvergelijkbare zachtheid voor je lichaam, een dagelijkse ontmoeting met puurheid en natuur die tekenen van veroudering trotseerd. Het is een fantastisch jeugdelixer, een buitengewone zintuiglijke ervaring die zorgt voor momenten van puur genot". Deze winkel hadden we natuurlijk al aangevinkt voor een bezoekje na het lezen van het bovenstaande. Voor de ingang is schaduw, er staan twee bulldog-achtige honden. Ze zijn 'not amused' als Fay en Bliss ook in de schaduw komen staan en laten een roggelend, soms op grommend lijkend, geluid horen. Fay en Bliss kijken niet op of om. Een man kijkt verschrikt als ie met zijn dochter in de wandelwagen de winkel uit komt en ziet dat zijn dochtertje een stuk zeep heeft gejat, ze heeft daarmee wel meteen de lachers op de hand. De man brengt het netjes weer naar binnen. Een meisje komt de winkel uit en knuffelt Fay en Bliss heel uitgebreid terwijl we een praatje met haar oma maken. De dag is al geslaagd voor Fay en Bliss. We navigeren terug naar de kust en lopen de hele wandeling langs het water. Op Pointe de Grouin, het uiterste oostpunt van eiland Loix, nemen we nog maar eens een pauze vlak aan het water dat alweer dalende is. Het hoogste punt was een uur of twee geleden. De Tidechart app geeft dat ook keurig aan, verderop bij de haven van Loix liggen de bootjes al scheef, half op het droge. Bij de California aangekomen maken we ons op voor een rit naar Chartres, onderhand een traditie; 'Chartres en lumières', een mooie lichtshow op de fraaie gebouwen en bruggen in dit mooie stadje.

 

kaart.png (296424 bytes)

Camping:

Camping Municipal de Saint Martin de Ré.
Rue du Rempart, 17410 Saint-Martin-de-Ré, Frankrijk

Kaarten:

Gratis fietskaartje bij toeristeninformatiecentrum La Flotte. 

IGN Île de Ré
1329 OT
Schaal 1:25.000

App:

Locus Maps Free
Tidechart

De gelopen routes:

[P] La Prée - kustpad - Abbaye des Châteliers - kustpad naar La Flotte - rondwandeling La Flotte - kustpad naar Saint-Martin-de-Ré - rondwandeling Saint-Martin-de-Ré - camping. 

[P] du Pontreau - Rue de la Mardelle - kustpad naar Phare des Baleines - kustpad naar Rue du Chaume - Le Gillieux - [P] du Pontreau.

[P] haven Ars-en-Ré - rond de zoutmijnen - Route de la Prée - Ars-en-Ré - rondwandeling Ars-en-Ré - [P] haven.

[P] La Césinière in Loix - Rue de la Colonie - Rue des Cravants - Rue de la Haute Taille - Rue de l'Oisellière - kustpad via Savonnerie de Ré (omleiding via Route du Corps de Garde) - kustpad Pointe de Grouin - kustpad tot haven Loix - Rue de l'Abbaye - Rue de Pertuis - La Césinière.

[ klik hier voor alle foto's op één pagina ]